Nám da là hiện tượng gia tăng sắc tố, biểu hiện cụ thể qua các vết nám, tàn nhang, đồi mồi. Nám da thường xuyên xảy ra ở phụ nữ nhiều hơn nam giới, lý do tại sao vậy?
1. Nám da là gì?
Nám da được định nghĩa là tình trạng rối loạn tăng sắc tố, gia tăng sắc tố melanin ở da với các biểu hiện như xuất hiện nhiều mảng đốm, mảng màu nâu, xám trên da, làm cho da trở nên không đều màu so với những vùng lân cận, gây mất thẩm mỹ và ảnh hưởng tâm lý nói chung.
Nám thường xuất hiện chủ yếu ở mặt, có thể xuất hiện ở cả nam và nữ, tuy nhiên tỷ lệ nữ giới bị nám nhiều hơn nam giới.
2. Nguyên nhân gây nám da
2.1. Yếu tố bên trong
Di truyền
Di truyền là một trong những nguyên nhân khiến nhiều chị em phụ nữ bị nám da. Tỷ lệ bị nám do di truyền chiếm đến 30%. Nếu trong gia đình có bố mẹ, người thân bị nám thì tỷ lệ bạn bị nám sẽ cao hơn những gia đình khác. Điều trị nám do di truyền thường khó và lâu hơn các tác nhân khác.
Rối loạn nội tiết tố
Phụ nữ mang thai, phụ nữ sau sinh, phụ nữ mãn kinh, phụ nữ có kinh nguyệt không đều,… sẽ có hàm lượng estrogen giảm, cắc sắc tố melanin tăng cao dẫn đến xuất hiện nhiều các vết thâm nám.
Stress kéo dài
Nếu bạn hay căng thẳng và áp lực trong công việc, thường xuyên mất ngủ, mệt mỏi thì cũng là nguyên nhân khiến cho làn da xuống cấp, gây nên các tình trạng lão hóa da như nám da, mụn, nếp nhăn,…
Tuổi tác
Khi bước sang độ tuổi trung niên, da sẽ bắt đầu lão hóa trông thấy. Lượng collagen giúp các mô da liên kết với nhau tạo tính đàn hồi cho da bị giảm, da sẽ yếu và dễ bị tổn thương bởi các tác nhân bên trong cũng như bên ngoài. Hàm lượng estrogen trong cơ thể dần bị suy giảm nên sẽ kích thích sản sinh melanin quá nhiều, xuất hiện các vết nám trên da.
2.2. Yếu tố bên ngoài
Ánh nắng mặt trời
Trong ánh nắng mặt trời có chứa nhiều tia UV có thể xuyên thấu qua da làm sắc tố melanin gia tăng đột biến, tạo nên các đốm nâu gây sạm da, nám da, tàn nhang. Ngoài ra khi tiếp xúc ánh nắng mặt trời thường xuyên mà không được bảo vệ đúng cách thì sẽ khiến da dễ bị kích ứng, bỏng rát, da bị khô và quá trình lão hóa da xuất hiện sớm.
Ánh sáng xanh
Khi làm việc liên tục trên máy tính, điện thoại làm cho da tiếp xúc nhiều với bức xạ ánh sáng dễ dẫn đến lão hóa da nhanh chóng và hình thành nên những vết sạm màu, lâu dần phát triển thành nám.
Chế độ dinh dưỡng không hợp lý
Một chế độ dinh dưỡng thiếu khoa học, không đầy đủ các nhóm dưỡng chất, thiếu nước và lạm dụng nhiều chất kích thích & nước uống có cồn như cà phê, thuốc lá, rượu bia sẽ làm tăng nguy cơ mắc nám da.
Tác dụng phụ khi sử dụng thuốc
Nếu sử dụng thuốc tránh thai, các loại thuốc kháng sinh cyclin,… trong thời gian dài sẽ làm thay đổi hormon trong cơ thể gây nên nám da.
Sử dụng mỹ phẩm kém chất lượng
Thị trường hiện nay có nhiều mỹ phẩm được quảng cáo là có thể làm trắng da, mờ nám tuy nhiên sau một thời gian sử dụng thì da sẽ bị bào mòn, yếu dần dễ tổn thương với các tác động từ môi trường bên ngoài, nhất là ánh sáng mặt trời, khói bụi,… gây nên nám da.
Nám có thể xuất hiện do cả nguyên nhân bên trong và nguyên nhân bên ngoài hoặc xuất hiện do cả hai. Nám không ảnh hưởng đến sức khỏe nhưng lại ảnh hưởng đến tâm lý và thẩm mỹ chung, điều này dẫn đến mất tự tin trong cuộc sống, công việc; ảnh hưởng đến hạnh phúc chung.
3. Tại sao nám da xảy ra ở phụ nữ nhiều hơn nam giới
Phụ nữ là đối tượng chủ yếu bị nám, nhất là phụ nữ sau 30 và chuẩn bị bước vào độ tuổi trung niên, nguyên nhân vì sao vậy?
Do nội tiết tố hai giới khác nhau
Nội tiết là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến nám da. Nội tiết tố ở nữ giới và nam giới có sự khác nhau. Sự rối loạn nội tiết tố thường diễn ra ở nữ do mang thai, sinh con, tiền mãn kinh hoặc mãn kinh, việc này khiến cho quá trình lão hóa da nhanh hơn, từ đó xuất hiện các vết nám, tàn nhang trên mặt.
Do độ dày của da khác nhau
Nghiên cứu cho thấy da của nam giời có độ dày gấp 7 lần nữ giới, vì vậy làn da của nam giới ít bị ảnh hưởng bởi các tác động từ môi trường như UV, ánh sáng mặt trời, không khí,… từ đó hắc sắc tố melanin ít được sản sinh và hình thành các đốm nám.
Do tác động từ mỹ phẩm
Phái đẹp thường xuyên sử dụng mỹ phẩm để duy trì, chăm sóc và cải thiện sắc đẹp. Điều này giải thích vì sao tỷ lệ bị nám ở chị em nhiều hơn nam giới.
Do lượng collagen ở hai giới
Collagen giúp da đàn hồi và tái tạo các mô da khỏe mạnh. Mật độ collagen ở nam giới thường cao hơn nữ giới, cho nên ở cùng một độ tuổi nhưng làn da của nam giới thường săn chắc và mịn màng hơn phụ nữ, ít xuất hiện các vấn đề về da như mụn, thâm, nám hơn.
4. Giải pháp phòng ngừa và hạn chế các tác động gây nám da
Để bảo vệ và chăm sóc da khỏe đẹp từ bên trong, hạn chế thâm, nám chị em cần chú ý:
– Ăn uống lành mạnh: Ăn nhiều rau xanh, ăn đủ các nhóm dưỡng chất, vitamin, hoa quả để có làn da mịn màng và căng tràn sức sống.
– Hạn chế tiếp xúc ánh nắng mặt trời: Cần có giải pháp che chắn và bảo vệ da khi đi ra ngoài để ngăn ngừa da tiếp xúc ánh nắng. Nên lựa chọn và sử dụng các loại kem chống nắng có chỉ số SPF phù hợp.
– Chế độ sinh hoạt nghỉ ngơi khoa học: Việc giữ tinh thần lạc quan, ngủ đủ giấc, không căng thẳng sẽ giúp tránh rối loạn nội tiết tố, từ đó có những cải thiện tích cực cho làn da nám.
– Nói không với mỹ phẩm kem trộng, mỹ phẩm không rõ nguồn gốc: Việc sử dụng mỹ phẩm kém chất lượng, mỹ phẩm không đúng cách có thể dẫn đến những hệ quả khôn lường như da nhiễm corticoid, mụn, nám,… cho nên tuyệt đối không tự ý sử dụng mỹ phẩm, dùng mỹ phẩm kém chất lượng, không rõ thông tin nguồn gốc xuất xứ.
Nám da xảy ra ở phụ nữ nhiều hơn nam giới chủ yếu do cấu tạo da và lạm dụng mỹ phẩm nhiều. Việc điều trị cần phải có sự thăm khám, lựa chọn phương pháp khoa học, an toàn. Tuyệt đối không tự điều trị hoặc bôi các sản phẩm không rõ nguồn gốc có thể hậu quả sẽ khôn lường.
